Budynki (kaplice) Bożego Grobu na przestrzeni historii

2013-10-25 11.40.26Marie-Armelle Beaulieu na stronie Kustodii Ziemi Św. podaje skróconą historię budynku Bożego Grobu obecnego we wnętrzu okrągłej części Bazyliki Bożego Grobu, zwanej Anastasis:

Grób Jezusa był wydrążony w zboczu wzgórza, w miejscu nieczynnego już kamieniołomu. Ogród Zmartwychwstania i grób pochowano około 135 r. n.e. pod świątynią wzniesionej przez cesarza Hadriana. Około 324 roku cesarz Konstantyn zwrócił się do biskupa Makarego z Jerozolimy z prośbą, aby odnaleźć grób Chrystusa i zbudować na jego miejscu Bazylikę. Został zbudowany w ten sposób pierwszy kościół – Bazylika Grobu Świętego.

Samą kaplicę Bożego Grobu wycięto w skale wokół komory grobowej, gdzie spoczywało ciało Jezusa, aby zwolnić miejsce. Oryginalna skała została pokryta marmurowymi dekoracjami  konstantyńskimi. Została tak wzniesiona pierwsza kaplica Bożego Grobu.

Częściowo została zniszczona przez Persów w 614 i znowu splądrowana i zniszczona ciosami w 1009 na rozkaz Al-Hakim’a bi-Amr Allah’a, zwanego przez chrześcijan Hakimem Oszalałym, została zastąpiona przez sanktuarium rzymskiego pochodzenia około 1014 r.

To dzieło ukazało z kolei oznaki degradacji; ponieważ te same czynniki – niepogoda, pożary, grabieże – powodowały te same efekty jak w dzisiejszym sanktuarium. Kaplica została zastąpiona w 1555 roku przez bardzo podobną do poprzedniej budowli, ale naznaczoną wpływem gotyckiego stylu .

Ta kaplica, zbudowany przez Kustosza Ziemi Świętej, Bonifacego z Ragusy, nie mógł oprzeć się pożarowi w 1808 roku i została zastąpiona obecnym sanktuarium, którego prace konserwatorskie zostaną wkrótce rozpoczęte.

Kaplica Bożego Grobu ma 206 lat

Zbudowana w 1809-1810 po wielkim pożarze w 1808 roku, który zniszczył całkowicie budynek, aktualna kaplica – w stylu baroku ottomańskiego – zaczęła również wykazywać oznaki niestabilności. Aż do 1868 roku kopuła rotundy tylko częściowo chroniła kaplicę przed żywiołami, bo na górze znajdował się „oculus” dający prześwit na otwarte niebo. To, ale i przede wszystkim własny ciężar kaplicy szybko zaczęły powodować degradację.

To, co może wydawać się defektem w koncepcji projektu, w rzeczywistości może być świadomym wyborem architekta greckiej epoki, Nikolaos Komnenos, aby zachować pozostałości wcześniejszej lub wcześniejszych kaplic. Płyty marmurowe zostałyby zatem wprowadzone jako pokrywa. Kaplica została zbudowana w delikatny sposób na niestabilnej strukturze, a silne trzęsienie ziemi z dnia 11 lipca 1927 nie poprawiło sytuacji. Bazylika wytrzymała wówczas trzęsienie ziemi o wysokiej intensywności  (6,2 stopnia w skali Richtera). Jedyne widoczne uszkodzenia stało się widoczne w kopule ponad chórem grecko-prawosławnym, która została poważnie pęknięta.

 

Jako, że Palestyna znajdowała się pod mandatem brytyjskim, inżynierowie z Zakładu Robót Publicznych (Department of Public Works DPW) potrzebowali dwóch miesięcy, aby dostać pozwolenie od władz religijnych w celu zbadania obszarów dotkniętych skutkami trzęsienia. Badanie przeprowadzone na grobie potwierdziło, że struktura zawierała w sobie pozostałości poprzedniego budynku.

Jednakże w tym czasie, przywódcy Kościołów nie byli w stanie znaleźć satysfakcjonującego porozumienia. Niepogoda, nowe wstrząsy sejsmiczne, zwłaszcza w 1934 roku, przyczyniły się do pogorszenia stanu budynku. Z najważniejszego kościoła w chrześcijaństwie pozostał jedynie straszny las rusztowań podpierających ściany, które stały się zbyt kruche. Grecy, Franciszkanie (w imieniu łacinników) i Ormianie podjęli sporadyczne pracy tu i tam, ale nikt nie dotknął grobu.

Jeśli chodzi o władze, to  w marcu 1947 roku, Brytyjczycy uzbroili kaplicę stalowymi belkami, na których nadal można odczytać: „Steel Company of Bengal”, jednak nie mieli czasu, aby otrzymać poparcie Kościołów dla ostatecznej odbudowy. Mandat Brytyjski dobiegł końca w maju 1948 r.

W 1959 roku trzy główne wyznania (grecko-prawosławne, ormiańskie i łacińskie), które współistnieją w Bazylice Zmartwychwstania zawarli umowę na wdrożenie największego dzieła prac konserwatorskich. Każde wyznanie podjęło ważne prace w przestrzeniach do siebie należących i wspólnie pracowali nad przywróceniem okrągłej kopuły. Projekt został ukończony w 1996 roku, ale grób nie otrzymał żadnych dobrodziejstw z tej renowacji i pozostał w swoim opłakanym stanie.

Ta luka zostanie wreszcie wypełniona i mamy nadzieję, iż z początkiem 2017 r. będziemy mogli odwiedzać odrestaurowaną kaplicę Bożego Grobu.